Voorzitter,
Het politieke denken is een korte termijn denken en politieke oplossingen zijn vaak korte termijn oplossingen. Als raadslid wordt je vaak voortgedreven door de agenda die zich maandelijks aandient. Zo heb ik het de laatste vier jaar ervaren.
Door de crisis ging het in deze raad steeds meer over geld, geld en nog eens geld en natuurlijk het tekort aan geld. De verhalen werden steeds somberder, de angsten voor een financieel ineenstortende gemeente steeds groter en het vasthouden aan oude visies en plannen steeds moeilijker en krampachtiger.
Als afsluiting van een vierjarige raadsperiode lijkt het de Fractie van GroenLinks goed om niet met een onheilsboodschap te komen en het niet te hebben over financiële risico’s en forse bezuinigingen. Laat voor even niet de waan van de dag regeren, maar laat ons vooruit kijken naar het Middelburg dat wij voor ons zien liggen als ideaalbeeld aan een nieuwe horizon.
Het is tijd voor een vernieuwde visie!
Het kernwoord in ons verhaal is zorg, zorg voor de planeet en zorg voor het welzijn van de mens. In de idealen van GroenLinks zijn planeet en mens onlosmakelijk met elkaar verbonden. De stad Middelburg die wij op het oog hebben, stelt zorg voor- en welzijn van de burger centraal.
1. Een eerste en belangrijk onderdeel van welzijn is voor GroenLinks een gezonde en milieuvriendelijke leefomgeving.
Auto’s en vervuilende scooters worden geweerd uit onze binnenstad. Vrachtwagens zetten hun ladingen af bij distributiecentra buiten de stad en kleine elektrische busjes verzorgen de toevoer van de zaken in de binnenstad. De stad kent vele oplaadpunten voor elektrische voertuigen. Fietser en voetganger krijgt vrij baan. De stad is een groene oase. De daken zijn gevuld met zonnepanelen en panden zijn goed geïsoleerd omdat welstandsnormen zijn aangepast aan de wens voor een duurzame energievoorziening. Ook de restwarmte van bedrijven in de regio wordt ingezet voor de verwarming van de stad. Intelligente ledverlichting heeft de stad veroverd. Winkeliers sluiten de deuren in de winter en op terrassen zijn de energieverslindende terras verwarmers verdwenen. Overbodige verlichting wordt uitgeschakeld.
2. Een tweede belangrijk onderdeel van welzijn is werkgelegenheid.
Voor deze werkgelegenheid is bedrijvigheid noodzakelijk, maar het idee van eigen bedrijventerreinen plannen is door de Zeeuwse gemeenten al lang losgelaten.
Visies op bedrijventerreinen zijn regionaal ontwikkeld. Dat heeft het mogelijk gemaakt dat Middelburg het welzijn van de inwoners van Nieuwland niet heeft moeten aantasten door het bouwen van een nieuw eigen bedrijventerrein op de Trekdijk. Voor economische ontwikkelingen wordt volop ingezet op duurzame bedrijvigheid waarbij de Bio Based economy een belangrijke rol speelt.
In plaats van grond aan te kopen heeft Middelburg geïnvesteerd in glasvezelkabels. De kenniseconomie en de creatieve economie hebben voor heel wat banen gezorgd.
Een evenwicht tussen economie en ecologie is de beste garantie op een hoog welzijnsniveau voor onze inwoners.
3. Bij welzijn hoort ook woongenot.
Daarbij kijkt Middelburg naar een optimale woningenvoorraad. Woningbouw wordt al lang niet meer gedreven door het idee van groei en winst maken. De Crisis die vanaf 2008 in de bouwwereld losbarstte, maar ook de prognoses van een zeer geringe bevolkingtoename, hebben de gemeente Middelburg doen inzien dat ze hun grondvoorraad moesten afbouwen. Grootse uitbreidingsplannen zijn achtergelaten. De Cleene Hooghe wordt niet langer aangemerkt als reserve bouwgrond, maar kan een ongerept stukje natuur blijven. Middelburg heeft ook vroegtijdig ingespeeld op de veranderende bevolkingssamenstelling. De woningvoorraad is aangepast aan de noden van het grote aantal alleenstaande oudere inwoners. Natuurlijk voldoen de woningen aan de hoogste duurzaamheidseisen.
4. Welzijn van burgers komt ook tot stand door ruimte te bieden aan initiatieven, maar er tegelijkertijd voor te zorgen dat niemand uit de boot valt.
Dat vereist een flexibele maar ook sterke overheid. En dat heeft Middelburg goed voor elkaar. De verantwoordelijkheid en zeggenschap van burgers is toegenomen.
Waar burgers zelf zaken kunnen en willen regelen is de overheid haar partner. .En er is mogelijkheid voor diversificatie. Waar in de ene wijk inwoners veel zaken zelf in handen kunnen en willen nemen, zorgt de overheid voor de nodige budgetten en ondersteuning. In ander wijken kan het nodig zijn dat juist de overheid meer initiatief neemt om de wijk leefbaar te maken.
5. Door decentralisaties is de zorg voor jongeren en kwetsbare groepen in onze handen gekomen.
Daarbij wordt aan burgers gevraagd wat ze zelf kunnen doen, waar hun kennissenkring en familie kunnen inspringen en welke zorg door de overheid moet worden geleverd. De gemeente laat zich in de organisatie van deze zorg niet hoofdzakelijk door budgetten leiden, maar door de “zorgbehoefte” voor de mens.
Goedopgeleide mensen nemen de “zorgbehoefte” als centraal punt voor hun indicatiestelling. De zorgverstrekkers worden niet uitgezocht op basis van de goedkoopste aanbesteding, maar op basis van optimale zorg. Het beschikbare geld gaat maximaal naar de uitvoering van de zorg en niet naar allerlei organisatorische overhead. En ook hier hebben mensen de keuze om hun eigen zorg te blijven organiseren. Het Persoonsgebonden Budget blijft behouden. Want voor velen is het hebben van eigen regie essentieel voor hun gevoel van welbevinden.
6. Tenslotte betekent zorg voor de Fractie van GroenLinks ook dat we onze financiële problemen niet naar de toekomst doorschuiven.
Middelburg heeft de meevallers die ontstaan zijn door lage rente niet aangewend om allerlei potjes te vullen, maar heeft die ingezet om zoveel mogelijk van de schulden die de stad had af te bouwen. De Algemene Reserve is enig tijd echt heel laag geweest omdat fors geïnvesteerd is in energiebesparende maatregelen. Waar andere gemeenten zuchten onder steeds maar stijgende energielasten, loopt Middelburg fluitend verder omdat zij tijdig de bakens heeft verzet. Er is bezuinigd op organisaties die hun eigen vraag scheppen. Al deze maatregelen hebben structurele ruimte opgeleverd.
Het jaarlijks dividend van Eneco is fors hoger dan we gewend waren maar dat hebben we niet meer structureel in de begroting zitten. Ieder jaar wordt een wensenlijst opgesteld waarin in samenspraak met raad en bevolking een bestemming aan dit bedrag gegeven wordt.
Voorzitter, dit is de toekomstvisie die GroenLinks heeft voor onze stad.
We hopen hier in deze zaal veel medestanders te vinden die samen met ons deze visie tot stand gaan brengen.
Luc Vandezande