Tijdens de Algemene Beschouwingen gaf fractievoorzitter Luc Vandezande aan dat voor de kadernota de raad voor een dilemma staat: Keuzes maken of bezuinigingen via de kaasschaafmethode. In zijn toespraak drong Luc Vandezande er op aan echte keuzes te maken, die uitmonden in structurele oplossingen. Kies als gemeente echt voor verduurzaming. En daar waar de burgers steeds meer zelf moeten doen help de burgers dan ook met hun in initiatief. Hieronder de hele toespraak:

Voorzitter

Nederland zit in slecht weer en ook de Nederlandse gemeentes hebben daar zoals we weten onder te lijden! Dat stelt ons voor bijzondere uitdagingen.
Landelijk zien we dat de meeste politieke partijen een begrotingsevenwicht in 2017 of 2018 nastreven. Dit zal voor de gemeentes betekenen dat zij nog een fiks aantal jaren “samen de trap af zullen gaan”.

Bij gemeentes zie je overal “creatieve oplossingen”. Een gemeente als Utrecht bijvoorbeeld maakt daarin een aantal eigenzinnige keuzes. Om niet verder te moeten beknotten op belangrijke voorzieningen heeft het college beslist om de rekenrente te verlagen en om twee geplande parkeergarages niet te bouwen.

En hoe pakt de gemeente Middelburg het aan, voorzitter?

Hoewel het college aangeeft dat belangrijke bijkomende ombuigingen onvermijdelijk zullen zijn, heeft dit college besloten om voorlopig niets te doen! Inmiddels weten we welke bedragen we de komende jaren weer voor de kiezen krijgen, maar in de kadernota zien we daar nog niks van terug.

Het college wil beginnen met een tweede bezuinigingscarrousel die moet leiden tot een serie ombuigingen voor 2014. Voor 2014 voorzitter, terwijl de klappen nu al vallen.
Hoe valt zulke inertie te verklaren, vraagt de fractie van GL zich af.
Is het college misschien bang voor een " catshuis scenario"? Raken de partijen het misschien niet eens over de richting van de ombuigingen? Staat misschien een nog te bouwen of toch niet te bouwen cultuurtempel tussen de partijen in ?

We weten het niet voorzitter maar wat we wel weten is dat de kadernota daarmee verworden is  tot een nietszeggend verhaal. Van nieuw beleid is nauwelijks sprake. Het enige lichtpuntje in deze kadernota is het vrijmaken van extra middelen voor de opvang van uitgenodigde asielzoekers en het uittrekken van extra geld voor duurzaamheid.
Ook zien we dat er nauwelijks geanticipeerd wordt op de decentralisatieplannen die op ons afkomen. Wij vinden hier weinig van terug, nog financieel noch inhoudelijk. We moeten bovendien een flink tekort bij Orionis voor onze rekening nemen en we moeten maar afwachten of dat inderdaad eenmalig is.

Voorzitter, GroenLinks wil niet afwachten. In tijden van crisis moeten naar de mening van GroenLinks juist duidelijke en scherpe keuzes gemaakt worden. Nu de hoorn des overvloeds bijna leeg is, is het tijd om een helder toekomstbeeld te ontwikkelen, om oude visies te verruilen voor betere en toekomstbestendigere visies.

De fractie van GroenLinks heeft zich net als het college van Utrecht afgevraagd hoe we als gemeente meer financiële armslag kunnen krijgen zonder onze inwoners op kosten te jagen.  Iedereen hier weet natuurlijk dat voor GroenLinks de bouw van een nieuw theater in de huidige vorm niet hoeft. Maar we zien ook dat er de laatste jaren aanzienlijk bedragen toegevoegd kunnen worden aan de rentereserve strategische projecten. Kunnen we een deel van die toevoegingen zo langzamerhand niet structureel gaan inzetten?
Dat extra geld kunnen we inzetten op nieuw beleid en om eventuele ongewenste toekomstige bezuinigen op belangrijke voorzieningen te voorkomen. Wij willen toch nog eens aan het college vragen of we de rekenrente niet omlaag kunnen krijgen.

Voorzitter,
De gemeente Middelburg laat zich leiden door een kwaliteitsatlas, die naar de mening van GroenLinks aan een grondige renovatie toe is. De tijden van ongebreidelde groei zijn voorgoed voorbij, maar het college ziet maar een tijdelijke dip en hoopt dat het snel weer business as usual zal zijn. Terwijl de kantorenmarkt in heel Nederland ineengestort is, wil dit college volgens deze kadernota inzetten op de bouw van nieuwe kantoren. Het is tekenend voor de ontkenningsfase waarin het college zich nog steeds bevindt.

De actieve grondpolitiek als sturingsinstrument heeft ons in goede tijden veel opgeleverd, maar op dit moment wordt het steeds meer een financiële molensteen om onze nek. Feitelijk zijn de risico’s die voorheen bij de projectontwikkelaar terecht kwamen nu voor rekening van de gemeente gekomen. 
Moeten we onze actieve grondpolitiek handhaven of kunnen we ook met een wat passievere grondpolitiek sturing geven aan onze woningbouw? Voor GroenLinks is dat laatste zeker een optie.
En we moeten ook het "verkopen van onze heilige grond" durven als optie naar voren schuiven. Dit gaat ons op korte termijn geld kosten, dat weten we. Maar op de lange termijn kan dit toch zeker vruchtbaar zijn. Laat ons de mogelijkheden eens onderzoeken i.p.v. lijdzaam externe ontwikkelingen te ondergaan en te hopen op betere tijden.

Een andere en voor GroenLinks heel belangrijke ontwikkeling die op ons afkomt, is een verschuiving van verantwoordelijkheden van centrale naar lokale overheid en overheid naar burgers. De burgers moeten meer zelf gaan doen, of meer gaan bijdragen en als verantwoordelijke lokale overheid is aan ons de taak om hier vorm aan te geven. Hoe organiseren we dat zonder dat er mensen buiten de boot vallen?

De fractie van GroenLinks vindt  trouwens al geruime tijd dat in de huidige opzet van de wijkaanpak te weinig inbreng is van bewoners en te weinig ruimte voor eigen initiatief. De nota die het college de raad liet toekomen over de nieuwe wijkaanpak, werd niet alleen door GroenLinks gezien als erg onbevredigend. Intussen horen we hier niets meer over.

Daar waar het college zich bijzonder positief uitlaat over het goede overleg met de bewoners, geeft de praktijk ons een heel ander beeld.
De vrijwilligers van “speelhof Hoogerzaele “ willen graag een multifunctioneel paviljoen neerzetten. Ze hebben er goed over nagedacht en zelf al een behoorlijk bedrag verzameld. Als ze om een bijdrage van de gemeente vragen en vervolgens te horen krijgen dat er dan onevenwichtig veel geld aan hun wijk wordt besteed, dan heeft het bestuur van de gemeente Middelburg volgens ons de goede lijn nog niet te pakken.

Voorzitter, GroenLinks is de groene partij van Nederland, duurzaamheid zit in onze genen verankerd. Middelburg zet in op een transformatie naar een duurzame stad. Wij zijn dan ook blij dat in deze schamele kadernota er extra geld vrijgemaakt wordt voor duurzaamheid.
Maar ondanks het grote enthousiasme van het college staat het bedrag dat in de kadernota opgenomen is voor duurzaamheidsbeleid in schril contrast met de uitgesproken ambitie. Nieuw beleid vraagt ook een financiële inspanning die op termijn geld gaat opleveren. En de inzet op duurzaamheid genereert ook economische activiteit en zorgt voor werkgelegenheid.
Trouwens, niet alle maatregelen kosten geld. Vele inwoners in de binnenstad willen zonnepanelen op hun dak zetten. Met de huidige regelgeving worden deze pogingen vaak gefrustreerd! Zoek als gemeente nu eens samen met die mensen naar oplossingen.

Voorzitter, dit zijn enkele van de  keuzes die GroenLinks voorstaat. En aan het college willen we het volgende meegeven: Als meerderheid en oppositie in de Tweede Kamer met een degelijk plan kunnen komen, dan moet dat in Middelburg ook kunnen lukken. Het lenteakkoord zullen we het niet kunnen noemen, het zou een herfstakkoord kunnen worden. Maar wat GroenLinks betreft voorzitter, is de tijd van de kaasschaaf wel voorbij. Alleen duidelijke en scherpe keuzes, die gericht zijn op een duurzame toekomst zullen op onze steun kunnen rekenen.

Luc Vandezande

Fractievoorzitter GroenLinks Middelburg